چرا انسان گريه مي کند؟ منشأ اين تأثير، که عموماً به صورت قطره هاي اشک بر گونه فرو مي غلتد کجااست ؟ روانشناسان هنوز نتوانسته اند در اين باره ، نظر دقيقي ابراز دارند; فقط گفته اند: هنگامي که نمي توانيم يانمي خواهيم احساسات خود را با کلمات بيان کنيم ، فعل و انفعالاتي در درون ما صورت مي گيرد، که خود به خوداشک ما جاري مي شود.
اما تجربه نشان مي دهد(ابراز تأثر) به وسيله گريه يا خنده از نشانه هاي طبيعي و تعادل مزاج آدمي است ، به طوري که اگر کسي خنده و گريه نداشته باشد، مي توان جنبه رواني او را نامتعادل و غير طبيعي توصيف نمود.
اشخاصي که هم خنده دارند و هم گريه و بدين وسيله غم ها و افسردگي هاي خويش را تخليه مي کنند، از سلامت جسم و روح ، و نيز از نشاط و تحرّک و پويايي بهتري ، در صحنه کار و تلاش زندگي برخوردار مي باشند.
به وسيله گريه غم ها غصّه هاي دروني تسکين مي يابد و عقده هاي روحي گشوده مي گردد. بدين جهت است که مي نويسند: زن ها از مرد عقده کمتري دارند. زيرا آنان مشکلات روحي خويش را به وسيله گريه بيرون مي ريزند وکم تر آن را در درون پنهان و حبس مي کنند و اين امر يکي از رموز سلامت آنان مي باشد..
شايد از همين رو است که دکتر(ويکتور بو گو مولتز) مي نويسد: جنس لطيف زن بيش از مرد، از نيروهاي حياتي و طول عمر بهره مند است .
به هر حال ، تفسير بيشتر نقش اشک و گريه که جنبه علمي دارد، بايد در جاي خود مورد بررسي قرار گيرد.
انواع گريه ها:
انواع گريه ها و پيام هايي را که(اشک ها) بيان مي دارد، به طور کلّي با بهره گيري از متون ديني و ادبي ، در مواردزير مي توان مطرح نمود:
1- گريه عجز و زبوني :
گريه افرادي از روي عجز و زبوني است که در اثر ناآگاهي و ساده لوحي و بي پروايي و احياناً ستم شخص ياجريان ناصالحي , به ورطه ذلّت و مظلوميّت افتاده ، براي حفظ منافع و هستي خويش ، احساس خطر مي کنند و راه چاره را در گريه مي جويند. صائب تبريزي مي گويد:
گريه شمع ، از براي ماتم پروانه نيست صبح نزديک است و در فکرِ شب تار خود است
2- گريه تزوير و دروغ :
برخي از اشک ها و گريه ها از روي تزوير و ريا و تظاهر و همسو نشان دادن خود با ديگران صورت مي گيرد. به اين گونه گريه ها (گريه تمساح ) يا (اشک تمساح) مي گويند. اين حيوان گاهي جفت خود را به پشت خود سوارمي کند و براي شکار به خشکي مي رود، اما چون دست و پاي آن کوتاه است ، وقتي شکمش سير و بزرگ شد ازبازگرداندن جفت خود ناتوان مي ماند. بدين جهت آن را مي کُشد و بعد بر کشته خويش گريه مي کند.
3- گريه پشيماني :
لغزش و گناه ، انحراف از مسير وجدان و فطرت است و کسي که با آلودگي به گناه ، روان پاک خويش را آلوده است ، گاهي با گريه به تسکين آلام درون مي پردازد. امام علي (ع)فرمودند:«مَن بکى مِن ذنب غُفرله ؛ هر کس به خاطرگناهى که انجام داده است گريه کند، مشمول آمرزش قرار مى گيرد».
4- گريه شوق :
اين نوع گريه يکي از جلوه هاي زيباي احساس و دلدادگي درون آدمي است ، مثل گريه مادري که پس از سال هادوري ، فرزند خويش را در آغوش مي گيرد و عاشقي که بعد از فراق طولاني به وصال معشوق دست مي يابد.
امام علي (ع)فرمودند: «من بکى شوقاً الى الجنّة اسکنه اللّه فيها و کتب له أماناً من الفزع الأکبر; هر کس براى اشتياق بهشت گريه کند, خداوند متعال او را در آن جا اسکان مى دهد و او را از عذاب روز قيامت در امان مى دارد».
5- گريه رحم و رأفت :
آن چه را انسان در سينه دارد, قلب است ، نه سنگ . قلب هنگامي که در برابر حادثه دلخراشي ، اشک يتيمي يابيمار دردمندي يا پيرمرد محروم و تهيدستي را مي بيند, متأثر مي شود و اشک در چشمانش حلقه مي زند. گريه مصيبت هاي وارده بر اباعبداللّه الحسين (ع)از اين قبيل است .
6- گريه غمگيني و افسردگي :
اين نوع گريه حکايت از يک نوع بيماري مي کند که بايد مداوا شود.
در مجموع گريه براي تسکين قلب و آرامش خاطر و تخليه احزان مفيد است و مي توان آن را يکي از عوامل تربيت کننده دانست , بر خلاف خنده زياد که احياناً حاکي از غفلت انسان از خدا و طغيان در برابر اوامر الهي است .
در مورد پير و جوان ، زن و مرد انواع گريه ها متفاوت است و در بعضي شدت و در بعضي ضعف دارد.
نظرات شما عزیزان:
